Wydawca treści Wydawca treści

Grzyby

Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów, czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń, czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać - odpowiedzi na te i inne pytania.

Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów?

Podstawową zasadą jest zbieranie tylko i wyłącznie owocników grzybów, które dobrze znamy. Nie należy zbierać osobników zbyt młodych, bo to utrudnia określenie gatunku oraz zbyt starych, które z kolei mogą być toksyczne. Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy  znaleziony  grzyb jest przydatny do spożycia, to lepiej pozostawić go w lesie.

Aby nauczyć się prawidłowego zbierania grzybów i rozpoznawania gatunków warto uczestniczyć w organizowanych przez nadleśnictwa grzybobraniach. Informacje o nich znajdziecie na stronie www.lasy.gov.pl oraz stronach jednostek. Warto szukać porady w punktach skupu i u grzyboznawców - nadleśnictwa nie zajmują się ocenianiem grzybów. Bezpłatnych porad na temat zebranych w lesie grzybów udzielają wszystkie terenowe stacje sanitarno-epidemiologiczne, które znajdują się w każdym powiatowym mieście. Prowadzą one także rejestry grzyboznawców, którzy udzielają porad.

W przypadku wystąpienia po spożyciu grzybów nudności, bólów brzucha, biegunki, czy podwyższonej temperatury należy wywołać wymioty i jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Wezwany w porę może uratować życie. Nie należy lekceważyć takich objawów. Trzeba też pamiętać, że przy zatruciach muchomorem sromotnikowym występuje faza pozornej poprawy, później stan chorego gwałtownie się pogarsza.

Czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń?

Grzyby w polskich lasach można zbierać bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów i w zasadzie bez ograniczeń, ale są pewne wyjątki. Nie wolno ich zbierać w niektórych częściach lasu, gdzie jest stały zakaz wstępu:  na uprawach do 4m wysokości, w drzewostanach nasiennych i powierzchniach doświadczalnych, w ostojach zwierzyny. Nie wolno ich także zbierać na obszarach chronionych: w rezerwatach i parkach narodowych. Rygorystycznie należy przestrzegać zakazu wstępu na tereny wojskowe.

Należy oszczędzać duże, stare owocniki grzybów, gdyż nie są atrakcyjne kulinarnie, a  mają duże znaczenie dla rozwoju grzybów. Jeśli wiemy, że jakiś grzyb jest rzadki i ginący to także oszczędźmy go, nawet jeśli jest jadalny. Niezależnie od miejsca występowania część gatunków grzybów podlega całkowitej ochronie gatunkowej – poznaj dokładnie listę tych grzybów zanim wybierzesz się do lasu.

Czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać?

To pytanie jest zadawane od niepamiętnych czasów. Powstało zapewne tuż po słynnym dylemacie dotyczącym jaja i kury. Skoro jest tyle gatunków rozmaitych grzybów to spokojnie możemy stosować oba sposoby. Każdy jest dobry, ale  stosowany z rozsądkiem. Większe owocniki grzybów lepiej jest wyciąć, ze względów praktycznych, bo zaoszczędzamy sobie pracy przy czyszczeniu grzybów. Naturalnie nie w połowie trzonu, jak to nieraz widać przy zbiorze podgrzybków w celach zarobkowych. Możemy delikatnie podważyć także owocnik grzyba koniuszkiem noża. Wycinamy jak najniżej, odgarniając dokładnie ściółkę i uważając, aby nie uszkodzić grzybni. Potem starannie przykrywamy to miejsce, aby grzybnia nie wysychała. Resztka trzonu grzyba szybko zgnije lub zjedzą ją ślimaki.

Grzyby blaszkowe, takie jak kurka, zielonka czy rydz lepiej jest wykręcać. Należy je wyjąć z podłoża tak, aby nie uszkodzić trzonu i także dokładnie zakryć grzybnię ściółką. Tak wyjęty owocnik łatwiej rozpoznać co do gatunku, a jest to bardzo istotne, aby wyeliminować pomylenie zielonki, gołąbka czy pieczarki z  muchomorem zielonkawym. Rozpoznaje się go m.in. po pochwie u podstawy trzonu, stąd nie można takich grzybów wycinać. Pamiętajmy, że jeden średni owocnik to dawka śmiertelna dla człowieka.

Jak zbierać i przechowywać grzyby zanim trafią do kuchni?

Pierwsza zasadą jest zbieranie tylko znanych nam grzybów. Unikniemy wtedy zatrucia na pozór apetycznie wyglądającymi, ale groźnymi dla naszego zdrowia owocnikami. Zbieramy tylko owocniki zdrowe, nieuszkodzone i młode, ale nie zbyt młode, bo wtedy trudno rozpoznać gatunek grzyba. Pozostawiamy w nienaruszonym stanie grzyby niejadalne, nieznane nam oraz osobniki stare, które pozostawiamy jako „nasienniki". Najczęściej i tak  są robaczywe. Czy wiecie dlaczego grzyby są robaczywe? Te „robaki", które dziurawią nasze grzyby, szczególnie z letnich zbiorów, to larwy (czerwie) muchówek. Właśnie w grzybach przechodzą część swojego rozwoju.

Warto także pamiętać, że owocniki grzybów to żyjące organizmy, które nawet po zerwaniu nadal rozwijają się i oddychają wydzielając dwutlenek węgla i wodę. Dlatego bardzo ważne jest prawidłowe przechowywanie owoców grzybobrania. Najlepsze są szerokie, wiklinowe koszyki, a nie plastikowe wiadra, torby czy woreczki. Nawet najpiękniejsze owocniki szlachetnych gatunków grzybów mogą być przyczyną zatrucia, gdy przechowywane będą w foliowej torebce i ulegną zaparzeniu. Często wybieramy się na grzybobranie daleko od domu. W trakcie szybko postępujących procesów gnilnych wywołanych złym przechowywaniem grzybów wydzielają się toksyny, szkodliwe dla naszego zdrowia. Dlatego nawet powszechnie znane kurki czy podgrzybki mogą nam zaszkodzić, gdy je źle przechowamy.


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

"Otwarty Las Winiarski" - bieg na orientację

"Otwarty Las Winiarski" - bieg na orientację

Lubisz biegać, ale znudziło ci się bicie rekordów prędkości? Spróbuj czegoś nowego. W biegach na orientacje równie ważna co sprawne nogi i płuca jest głowa.

O co chodzi w biegu na orientację? O jak najszybsze przebycie określonej trasy wyznaczonej punktami kontrolnymi. Którędy zawodnik pokona dystans pomiędzy kolejnymi punktami, zależy tylko od niego: jego sprawności poruszania się w terenie, zmysłu orientacji i strategii. Do pomocy ma - coraz bardziej zapomniane w dzisiejszych czasach nawigacji satelitarnych - mapę i kompas. Żeby ukończyć zawody, musi zaliczyć wszystkie punkty w odpowiedniej kolejności. Swoją obecność w tych miejscach potwierdza na karcie startowej lub, coraz częściej, na specjalnym chipie.

Czym jest? "Otwarty Las Winiarski - w lesie na sportowo"

Jest to pieszy rajd na orientację p.n. "Tropek", o charakterze turystycznym, w formie zbliżonej do rogainingu. Uczestnicy startują w zespołach 2-5 osobowych. Zespoły mają za zadanie potwierdzić (odnaleźć w terenie) jak najwięcej punktów kontrolnych i wrócić na metę (znajdującą się w tym samym miejscu, co start) przed upływem limitu czasu. Zespoły poruszają się wyłącznie pieszo, używając mapy i kompasu do orientacji w terenie (zabronione jest używanie w tym celu urządzeń GPS). Każdy zespół otrzymuje przed startem mapę topograficzna w określonej skali z zaznaczonymi punktami. Punkty na mapie oznaczone są kodem cyfrowo-literowym, w którym cyfra oznacza liczbę punktów przeliczeniowych za prawidłowe potwierdzenie, natomiast litera służy do unikalnego oznaczania poszczególnych punktów. Po otrzymaniu mapy każdy zespół ustala, które i w jakiej kolejności punkty potwierdzać. Można wybrać wariant o dowolnej długości, dostosowany do aktualnej kondycji i w trakcie pokonywania trasy go modyfikować.
Punkty w terenie oznaczone są lampionami, jest to plansza z biało-pomarańczowym kwadratem oraz perforatorem do potwierdzania na karcie startowej. 

Formuła zawodów jest bardzo uniwersalna, satysfakcję z pokonanej trasy będą mieć dorośli, jak i dzieci, bardzo mile widziane drużyny rodzinne.

Zapraszamy zatem wszystkich chcących aktywnie spędzić czas w lesie i jego sąsiedztwie !

Niniejsza edycja będzie prosta, mały teren, około 20 punktów do odnalezienia, nawigacyjnie bardzo łatwo. Przewidywany jest limit czasu 3,5 godziny.

Rajd odbywa się w ramach wydarzenia "Otwarty Las Winiarski - w lesie na sportowo" organizowanego przez Nadleśnictwo Kalisz.

Regulamin

1. Organizator: Nadleśnictwo Kalisz, sędzia i budowniczy trasy: Paweł Bartczak, tel. 692 931 521
    Sponsor i patron: Nadleśnictwo Kalisz: www., Centrum Informacji  Lasów Państwowych

2. Cele rajdu
- Popularyzacja imprez na orientację jako zdrowej formy spędzania wolnego czasu.
- Sprawdzenie własnych umiejętności w posługiwaniu się mapą i kompasem.
- Propagowanie czynnego wypoczynku;
- Zachęcanie do aktywnego spędzania wolnego czasu na świeżym powietrzu w dobrym towarzystwie.

3. Termin i miejsce Rajdu
Zawody odbędą się 30 maja 2021 r. Baza rajdu zlokalizowana będzie w Wiacie Edukacyjnej "Las Winiarski" Nadleśnictwa Kalisz w Kalisz, przy ulicy Gajowej 1.

4. Kategorie startowe
Zespoły będą klasyfikowane w następujących kategoriach:
- Junior - w zespole znajduje się przynajmniej jedna osoba w wieku poniżej 10 lat
- Młodzież - w zespole znajduje się przynajmniej jedna osoba w wieku poniżej 14 lat i brak osoby w wieku poniżej 10 lat
- Senior - zespoły nie spełniajace powyższych warunków
5.Zgłoszenia
Zapisy na Rajd są przyjmowane za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego dostępnego w zakładce „Zgłoszenia”.
Zgłoszenie będą dostępne do czwartku, 27 maja br. włącznie lub do osiągnięcia limitu 150 osób - wymóg związany z reżimem sanitarnym w związku z epidemią Covid-19. Zgłoszenia po tym terminie nie będą dostępne, jest to związane z materiałami startowymi, które trzeba przygotować wcześniej w wystarczającej ilości.

6. Opłaty i świadczenia
Udział w rajdzie jest bezpłatny, wymagane jest jedynie zgłoszenie uczestnictwa.
Dostępne świadczenia:
- Zabezpieczona, kolorowa mapa,
- Karta startowa,
- Ognisko w bazie rajdu (prowiant na ognisko proszę zorganizować we własnym zakresie),
- Woda/herbata/kawa w bazie,
- Pakiet z gadżetami Lasów Państwowych dla każdego z zespołów,
- Puchary dla najlepszych zespołów.

7. Wymagania sprzętowe
- Trwały środek do pisania.
- Kompas lub busola.
- Przymiar kreskowy.
- Telefon komórkowy naładowany, z aktywną kartą SIM (min. jedna osoba w zespole - zgłaszająca zespół).

8. Sędziowanie i punktacja
Podstawą sklasyfikowania drużyny jest znalezienie co najmniej 1 punktu kontrolnego i powrót na metę w regulaminowym limicie czasu.
Warunkiem klasyfikacji jest obecność na PK oraz powrót do Bazy drużyny w pełnym składzie.
Zwycięża drużyna, która uzyskała najwięcej punktów przeliczeniowych, liczonych z punktów prawidłowo potwierdzonych na karcie startowej. W przypadku uzyskania takiej samej liczby punktów pod uwagę brany będzie czas pokonania trasy.
Za każdą minutę spóźnienia odejmowany jest 1 punkt przeliczeniowy. Spóźnienie powyżej 15 minut oznacza brak klasyfikacji.
Zasady punktacji zostaną omówione podczas odprawy technicznej oraz opisane na mapie.

9. Harmonogram imprezy:

- 09:00 - Rozgrzewka (dla chętnych) oraz trening biegowy poprowadzony przez   Waldemara Olszynę - zbiórka przez LCE "Las    Winiarski 
- 11:00 - Potwierdzenia zespołów, wydanie kart startowych
- 11:15 - Odprawa techniczna
- 11:30 - Start interwałowy zespołów
- 14:00 - Gra terenowa (na terenie bazy rajdu) "CSI Zagadki Nadleśnictwa Kalisz" -     dedykowana dla rodzin z dziećmi
- 15:00 - Eko Piknik pod hasłem: "Prawdziwa przygoda pachnie lasem, żywicą, dymem ogniska, drewnem i aromatem roślin, które    nie wyrosną na twoim podwórku". Dostępne będzie rozpalone ognisko, na którym można przygotować posiłek z własnego    prowiantu. Nadleśnictwo również przygotuje kulinarną niespodziankę od siebie. Piknik jest eko, dlatego mile widziane są kubki, sztućce i talerze wielokrotnego użytku.
- 16:30 - Ogłoszenie wyników (po upływie regulaminowego czasu wszystkich drużyn)
- 20:00 - Zamknięcie bazy rajdu.

10. Postanowienia końcowe:

- Ostateczna interpretacja Regulaminu należy do Organizatora.
- Rajd odbędzie się bez względu na warunki pogodowe.
- Uczestnicy startują na własną odpowiedzialność, marszrutę wyznaczają samodzielnie, organizator dostarczy jedynie mapy oraz punkty kontrolne.
- Uczestnicy oświadczają, że stan ich zdrowia pozwala na uczestnictwo w imprezie.
- Uczestnicy ponoszą pełną odpowiedzialność za ewentualne szkody wyrządzone na trasie.
- Uczestnicy niepełnoletni poniżej 18 roku życia mogą startować w imprezie tylko pod opieką osób pełnoletnich.
- Na trasach zawodów obowiązuje zakaz używania wszelkich urządzeń obsługujących jakiekolwiek mapy np. nawigacja samochodowa czy turystyczna itp.
- Na trasach zawodów dopuszcza się posiadanie telefonów typu smartfon/iphone, nie może być on jednak wykorzystywany w jakikolwiek sposób związany z nawigacją i orientacją w terenie. Dopuszcza się używanie do zapisu śladu trasy tzw. tracka. Zapis ten podyktowany jest chęcią zapewnienia zdrowej rywalizacji w duchu "Fair Play" w trakcie zawodów.
- Złamanie postanowienia z powyższego podpunktu skutkuje natychmiastową dyskwalifikacją zespołu.
- Wymaganie jest przestrzeganie reżimu sanitarnego: zasłanianie ust i twarzy lub utrzymywanie dystansu społecznego (minimum 1,5 metrowe odstępy).

Zapisy:
Zapisy dostępne poprzez rejestrację w niniejszym formularzu.

Zapisy otwarte są do czwartku, 27 maja br.

Lokalizacja:
Baza rajdu znajduje się w Terenowej Wiacie Edukacyjnej "Las Winiarski" Nadleśnictwa Kalisz - Kalisz - Winiary, ul. Gajowa 1.
Parking znajduje się przy drodze, przed wejściem na teren Leśnego Centrum Edukacji, przy skrzyżowaniu ulic Gajowej i Kujawskiej.