Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Hodowla lasu
Hodowla lasu
SELEKCJA I NASIENNICTWO
Działania z zakresu nasiennictwa i selekcji w Nadleśnictwie Kalisz zostały zawarte w:
- Programie zachowania leśnych zasobów genowych i hodowli selekcyjnej drzew leśnych na lata 1991-2010 oraz w
- Programie zachowania leśnych zasobów genowych i hodowli selekcyjnej drzew w Polsce na lata 2011-2035 I etap realizacji lata 2011-2021
Baza nasienna Nadleśnictwa położona jest w zasięgu regionu nasiennego 354 i 452.
Podstawą bazy nasiennej dla nadleśnictwa są gospodarcze drzewostany nasienne oraz źródła nasion.
Wykazana poniżej baza nasienna zaewidencjonowana jest w Krajowym Rejestrze Leśnego Materiału Podstawowego.
Drzewostany nasienne gospodarcze:
Drzewostany nasienne gospodarcze stanowią w przypadku nadleśnictwa podstawową bazę nasienną. W minionym okresie nadleśnictwo dokonało weryfikacji gospodarczych drzewostanów nasiennych i wg. stanu na 31. 12. 2013 r. posiada ich łącznie 269,95 ha, w tym:
brzozowych 3.74 ha
dębowych 20.67 ha
olchowych 2.62 ha
sosnowych 242.92 ha
Źródła nasion:
Źródła nasion są najniższą podkategorią bazy nasiennej, należącej do kategorii ze zidentyfikowanego źródła. Bazę tę rozpoczęto tworzyć po 2004 r. po wejściu w życie ustawy o leśnym materiale rozmnożeniowym. Zgodnie z wymogami nadleśnictwo uznało i zarejestrowało 6 źródeł nasion następujących gatunków drzew leśnych: dąb czerwony, jesion, klon, lipa, jawor, grab.
Opisana baza nasienna zabezpiecza zapotrzebowanie nadleśnictwa na materiał sadzeniowy głównych gatunków niezbędnych do wykonania odnowień i zalesień. Jedynym mankamentem jest brak dostatecznej bazy nasiennej dębu szypułkowego oraz brak bazy nasiennej dębu bezszypułkowego oraz buka.
Bloki upraw pochodnych:
W Nadleśnictwie Kalisz wyznaczono 169,59 ha bloków upraw pochodnych, z czego jeden sosny z WDN Nadleśnictwa Bolewice (48,11 ha), jeden sosny rychtalskiej z WDN w Nadleśnictwie Syców (79,46 ha), i jeden blok sosny rychtalskiej z PLANT NAS w Nadleśnictwie Syców (42,02 ha).
Do 2012.12.31 założono 57,99 ha upraw pochodnych, z czego 50,78 ha w blokach upraw pochodnych a 7,21 ha poza blokami, w tym:
Uprawy w blokach:
- So WDN Bolewice – 17,43 ha
- So WDN Syców – 26,92 ha
- So PN Syców - 6,43 ha
Uprawy poza blokami:
- So WDN Syców – 7,21 ha.
SZKÓŁKARSTWO
Nadleśnictwo Kalisz posiada jedną szkółkę leśną w miejscowości Brzeziny przy ul. Kordeckiego 4.
Szkółka Długosz założona została w 1989 roku. Położona jest na terenie Obrębu Pieczyska leśnictwa Zajączki. Powierzchnia całkowita 823 ary, powierzchnia produkcyjna 440 ary. Szkółka składa się z czterech kwater, dwóch pasów podokapowych do produkcji jodły i buka o łącznej powierzchni 1,80 ara i inspektu o powierzchni 2 ary. Gleby szkółki to piaski słabo gliniaste i gliniaste lekkie.
W 2009 roku nadleśnictwo opracowało „Perspektywiczny Program Produkcji Szkółkarskiej na lata 2009 – 2015". Od 2012 roku powierzchnia produkcyjna szkółki – wynosi 3,90 ha.
Szkółka wyposażona jest w sprzęt do uprawy gleby, wysiewu nasion, nawadniania, pielęgnacji i ochrony sadzonek. Zebrane nasiona wysiewamy na szkółce i produkujemy z nich sadzonki 1-roczne, 2-letnie, 3-letnie i 4-letnie drzew i krzewów iglastych oraz liściastych. Materiał, który produkujemy w pełni pokrywa zapotrzebowanie na sadzonki Nadleśnictwa. Nadmiary sadzonek Nadleśnictwo sprzedaje odbiorcom indywidualnym oraz innym jednostkom Lasów Państwowych.
ODNOWIENIA I ZALESIENIA
Odnowienie lasu oznacza zakładanie nowych drzewostanów, mających zająć miejsce dotychczasowych, ustępujących bądź to w toku użytkowania przy zastosowaniu określonych rębni, bądź też zniszczony przez klęski elementarne, pożary lub śniegi, żer owadów, masowe występowanie grzybów pasożytniczych, lawiny itp.
Zalesienia to zakładanie nowych drzewostanów na gruntach rolnych lub innych nie użytkowanych rolniczo.
Wyhodowane w szkółkach sadzonki trafiają do wszystkich leśnictw na zakładane corocznie nowe uprawy oraz między innymi do prywatnych właścicieli lasów. Około 20% wszystkich odnowień w Nadleśnictwie stanowią odnowienia naturalne sosny na powierzchniach otwartych. Eliminuje to etap produkcji sadzonek, stres, któremu ulegają sadzonki przy przesadzaniu ze szkółki oraz zmniejsza degradację środowiska leśnego. Jesteśmy dumni z powstałych w ten sposób samosiewów sosnowych
