W sezonie zimowym w wielu ogrodach, parkach, czasem na balkonach lub między blokami można natknąć się na karmniki dla ptaków. Są one przeróżnej maści, wykonane z przeróżnych materiałów i to co do nich trafia też ma przeróżne pochodzenie. Jakie karmniki są najlepsze, a co najważniejsze co najlepiej do takiego karmnika wkładać? Poniżej znajdziecie odpowiedzi na te i inne pytania dotyczące zimowego dokarmiania ptaków.

Jaki karmnik wybrać? Gdzie karmnik ustawić?

Od rozmiaru i budowy karmnika zależy jakie ptaki będą u nas gościć. Najlepszym materiałem na karmnik jest naturalne drewno.  Jest ono dla ptaków najbardziej przyjaznym materiałem budulcowym ze względu na swoje niezwykłe cechy: zdolność do samoregulacji wilgotności, elastyczność, wytrzymałość czy izolacyjność akustyczną.

Karmnik powinien zabezpieczać pokarm przed rozwianiem, zasypaniem i zamoczeniem - musi mieć daszek chroniący pokarm przed deszczem i śniegiem oraz osłonę przed wiatrem. Jednocześnie powinien zapewniać ptakom bezpieczeństwo – tzn. swobodny przylot i odlot (ucieczkę).

Przede wszystkim ptaki stołujące się w naszym karmniku powinny mieć maksymalne pole widzenia i spokój – wybierzcie ciche i ustronne miejsce. Karmnik może być też atrakcyjny dla drapieżników np. kotów, dlatego zadbajmy o to by znajdował się on w miejscu dla nich niedostępnym. Karmnik musi być zamocowany solidnie do podłoża lub drzewa, aby nie spadł podczas silnych wiatrów.

Grafika przeedstawia zasady dokarmiania ptaków zimą

Co wkładamy do karmnika?

W diecie ptactwa najwartościowsze źródło energii stanowią ziarna zbóż i roślin oleistych, czyli pszenicy, prosa, jęczmienia, słonecznika, czarnuszki. Nie pogardzą także orzechami (niesolonymi) oraz suszonymi owocami (niekandyzowanymi) i gotowanymi warzywami (marchew, buraki, ziemniaki – bez dodatku przypraw i soli).

Jeżeli wywieszamy słoninę to pamiętajmy o tym, by nie wisiała zbyt długo (ok. 2-3 tyg.), ponieważ gdy zjełczeje może zaszkodzić ptakom. Wybierajmy kasze i ziarna, które nie pęcznieją w przewodzie pokarmowym.

Dbajmy, aby mokra karma nie zalegała w karmniku zbyt długo, gdyż już kilka stopni na plusie uaktywnia grzyby, mogące powodować zatrucia pokarmowe ptaków.

Na zdjęciu widzimy pozostawiony w lesie chleb, prawdopodobnie jako karma dla ptaków (fot. M. Lotka)

Dlaczego nie karmimy ptaków chlebem?

Ze względu na duża zawartość węglowodanów chleb może powodować u ptaków ich kumulację i w konsekwencji tzw. „anielskie skrzydło”. Choroba ta polega na deformacji ostatniego stawu w skrzydle, co uniemożliwia ptakom latanie. Proces ten jest nieodwracalny. Stanowi to zagrożenie ze względu na brak możliwości ucieczki przed drapieżnikiem czy utrudnienia w zdobywaniu pokarmu. Inne dolegliwości jakie występują u ptaków żywiących się chlebem to schorzenia układu pokarmowego (kwasica, biegunka, zatrucia), choroby nerek i odwodnienie.

Kogo w karmniku spotkamy? 

Sikory (m. in.: bogatka, modra), wróble, dzięcioły, rudziki, szczygły, kowaliki, dzwońce, sójki, zięby.

Zdjęcie przedstawia sikorę stołującą się w karmniku (fot. N. sałop)

Zrób to sam

Prosty karmnik można łatwo zrobić z przedmiotów, które znajdziemy w każdym domu, np. karmnik z rolki po papierze toaletowym. Wystarczy posmarować rolkę smalcem lub masłem orzechowym i obtoczyć w mieszance nasion.

Dla tych z większą smykałką do majsterkowania film o tym jak zrobić karmnik z drewna: